Pensioen: hou op met stoken tussen jong en oud

Of staatssecretaris Klijnsma even kon uitrekenen hoeveel geld een verschuiving van een half procent betekent, wilde D66’er Steven van Weyenberg weten. Dan kon de democraat de jongeren wel even laten zien van hoeveel miljard zij zouden worden bestolen als er niet enkele tienden van procenten gekort wordt in 2017. Of neem het verkiezingsprogramma van 50Plus: laten we weer een rekenrente van vier procent nemen, dan hoeft er niet te worden gekort en kunnen de pensioenen omhoog. En de AOW kan wel terug naar 65 jaar. Geen gezeik, iedereen rijk, riep de Tegenpartij van Koot en Bie al decennia terug.

Nu houden wij van humor, zoals de humor van Lubach over het Opoelisme. Maar met zulke vrienden van jong en oud hebben wij, vertegenwoordigers van jong en oud, geen vijanden meer nodig. Dat schrijven Willem Reijn en Ellen te Paske, beiden beleidsadviseur pensioen, bij respectievelijk ANBO en FNV Jong in het FD. (betaalmuur)

Stoken in plaats van een serieuze bijdrage 

Het voortdurend uitmeten van verschillen en tegenstellingen lijkt meer op gestook om de achterbannen te behagen, dan op een serieuze bijdrage aan het versterken van het pensioenstelsel en het bijbehorende vertrouwen. Wij zien helemaal niet zo’n grote tegenstelling tussen jong en oud. Ouderen zijn vaak bezorgd dat jongeren het minder goed krijgen dan zij zelf. Ze willen het pensioen van hun kinderen of kleinkinderen niet opeten. En jongeren die zeggen: ‘opa en oma kunnen wel toe met wat minder, laat die oudjes het zelf maar uitzoeken’, die kennen we bij FNV Jong niet. Ja, het pensioenstelsel is ingewikkeld. Ja, we lijden met ons pensioen allemaal onder de lage rente. Ouderen voelen dat vandaag in hun portemonnee, jongeren morgen of overmorgen.

Zo’n mooie pot, zo’n laag pensioen!

Wij zijn er niet zo zeker van dat grote, mooi afgeschilderde vernieuwingen inderdaad de verbeteringen zijn, waarvoor ze worden versleten. Persoonlijke pensioenpotjes? Niks op tegen, maar het zijn geen spaarpotjes waar je naar believen uit kunt snoepen. Ze geven meer inzicht, maar in wat precies?
Bij ANBO melden zich voortdurend leden die via een verzekering geld hebben gespaard dat nu in een pensioen moet worden omgezet. Deze aanstaande pensionado’s hebben jaarlijks inzicht gekregen in hun persoonlijke pensioenrekening, maar schrikken zich rot als ze zien wat voor pensioen ze er voor terug krijgen. Zo’n mooie pot, zo’n laag pensioen!

Wat kiezen?

Meer keuzevrijheid? Klinkt heel goed, maar niet om je aan pensioenopbouw te onttrekken, zoals sommige partijen willen. Trouwens, toch wel een beetje raar dat het accent van de opbouw naar een jongere leeftijd wordt getrokken om zo meer pensioen op te gaan bouwen, en dan vervolgens roepen dat je juist in die periode vijf jaar niet mee hoeft te doen. 

Wat zullen de gevolgen hiervan zijn op de lange termijn voor die jongere? Je eigen pensioenfonds kiezen klinkt logisch, maar beperkt het zicht tot een termijn van vijf jaar — dan kunnen de deelnemers immers weer weglopen. En wat zal dit betekenen voor de minder sterke deelnemer? Of gaan we dan met z’n allen in het pensioenfonds zitten waar het grootste gedeelte van de deelnemers lekker vroeg overlijdt? Dan is er namelijk meer voor diegene die achterblijft en gezond is. En dan te bedenken dat pensioen voor jongeren over termijnen van vijftig tot tachtig jaar gaan.

Doel: een goed pensioen...

Wij willen regels die leiden tot een goed pensioen. Wij denken dat het goed is om dat samen te doen, in een (sorry, ouderwets woord) solidair systeem. Samen beleggen, samen delen in mee- en tegenvallers, samen dragen dat mensen langer leven. En een stelsel waaraan iedereen meedoet, zodat je als je oud bent een fatsoenlijk leven kunt leiden en niet op de centen van een ander hoeft te leven.

Wij zijn dan ook blij met het rapport van het Centraal Plan Bureau, dat uitwijst dat samen beter is dan ieder voor zich. We zijn ook blij met het rapport van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid, met een pleidooi om pensioen eens op de lange termijn te bekijken, in plaats van aan de hand van de waan van de maand.

...Voor jong en oud

Laten we weer eens teruggaan naar de basis: een goed pensioen voor jong en oud. En vanaf daar verder kijken naar wat we precies willen. We moeten ons niet arm en ook niet rijk rekenen. Nee, ouderen willen het geld van jongeren niet opmaken. Nee, jongeren willen ouderen niet laten stikken. Dus hou eens op met dat gestook tussen jong en oud!