‘Niets aan je pensioen doen is geen optie’

Steeds meer mensen worden ‘kleine zelfstandige’. Maar sparen voor later is er vaak niet bij. Zijn dit de armen van de toekomst? ANBO’s Alex van Scherpenzeel sprak voor ANBO Magazine met onderzoeker Mark Boumans, senior beleidsjurist bij pensioen- en vermogensbeheerder PGGM. Bij de Vrije Universiteit doet hij onderzoek naar de vraag hoe zelfstandigen een beter pensioen kunnen krijgen. Over een jaar of drie, vier hoopt hij te promoveren. Hieronder volgt een klein gedeelte van het interview.

Alex van Scherpenzeel (AvS): U noemt zelfstandigen de armen van de toekomst. Waarom?

Mark Boumans (MB): “Dat zijn ze niet automatisch, maar ze lopen wel veel risico. Uit alle onderzoeken blijkt dat zelfstandigen minder sparen dan werknemers. Dat is trouwens niets nieuws: het is altijd al zo geweest dat zelfstandigen minder sociale bescherming genoten. Dat er nu een probleem ontstaat, komt doordat steeds meer mensen kiezen voor een bestaan als zelfstandige.”

Avs: Is dat een probleem?

MB: “Het aantal zelfstandigen groeit zó hard dat zij de overheid op den duur geld kunnen gaan kosten. Als ze nu niet sparen, krijgen ze alleen AOW wanneer ze met pensioen gaan. Maar daar kan niet iedereen van rondkomen. In dat geval komen deze mensen in aanmerking voor huur- en zorgtoeslag en zo’n toename kan de maatschappij – wij dus- niet betalen. Het systeem is gebaseerd op wat we kenden: vaste banen en de gedachte dat de meeste mensen hun AOW-uitkering aanvullen met pensioen.”

Avs: Zelfstandigen kunnen toch sparen voor pensioen?

MB: “Natuurlijk, daar zijn allemaal mogelijkheden voor. Je kunt een lijfrentepolis afsluiten, je kunt banksparen of een fiscale oudedagreserve opbouwen. Je kunt je geld ook in je eigen huis stoppen, ook dat is kapitaal. En je kunt je geld bewaren in een oude sok – al zou ik dat niemand aanraden. Het punt is alleen: ongeveer de helft van de zelfstandigen spaart helemaal niet.”

AvS: Waarom niet?

MB: “Ze weten niet waar ze moeten beginnen. Hoe bepaal je wat voor de beste keuze is? En als je dat weet, welke verzekeraar kies je dan? Of kun je beter in zee gaan met een bank? Veel mensen vinden het ingewikkeld en schuiven de beslissing voor zich uit. Maar van uitstel komt afstel.”

Lees hier het hele interview met Mark Boumans.