Jaaroverzicht 2022

Januari

ANBO werkt op steeds meer grote thema’s samen met andere ouderenorganisaties in de Seniorencoalitie, om zo de stem van gepensioneerden nog steviger te kunnen laten horen. De coalitie bestaat naast ANBO uit KBO-PCOB, Koepel Gepensioneerden en NOOM. In het begin van de maand sturen we als Seniorencoalitie een brief naar minister De Jonge (dan nog van Volksgezondheid) waarin we een direct onderzoek eisen naar de oversterfte. In de laatste maanden van 2021 stierven veel meer mensen dan gebruikelijk in deze periode en ook was de oversterfte hoger dan in omringende landen.

In januari stuurt de Seniorencoalitie ook een brief aan het nieuwe kabinet om met een antwoord te komen op de vergrijzing. Iedereen weet dat de groep ouderen groeit, maar in het beleid zien we dat niet terug. Kijk alleen al naar de woningmarkt.

Het belangrijkste nieuws deze maand is wel het onzalige plan van het kabinet om de koppeling tussen het minimumloon en de AOW los te laten. Dat betekent dat AOW’ers een verhoging van 7,5% mislopen. ANBO protesteert hier binnen de Seniorencoalitie tegen. Gelukkig groeit ook bij andere maatschappelijke organisaties het verzet hiertegen en samen roepen we de Tweede Kamer op de koppeling in stand te houden. Onze directeur Anneke Sipkens is te gast bij het tv-programma Meldpunt over dit onderwerp. Ook in landelijke kranten als het AD en Telegraaf wordt aandacht besteed aan onze bezwaren.

En er is meer op het gebied van koopkracht deze maand. De regels voor het kunnen indexeren van de aanvullende pensioenen worden versoepeld, maar ANBO waarschuwt dat de meeste gepensioneerden hier niets voor kopen. De grote pensioenfondsen staan er in januari nog steeds niet goed genoeg voor om te mogen indexeren.

Februari

Op 14 februari, Valentijnsdag, vraagt ANBO samen met de andere organisaties van de Seniorencoalitie op een ludieke manier aandacht voor de dreigende ontkoppeling van de AOW. Met een grote Valentijnskaart vragen we bij de Hofvijver in Den Haag aan de politici om het koppel minimumloon-AOW niet bruut uit elkaar te halen na ruim 40 jaar samen.

Samen met onder meer huisartsen, verpleegkundigen en andere ouderenorganisaties vraagt ANBO in een manifest om meer aandacht voor de apotheekhoudende huisarts. Met name op het platteland is deze zorgprofessional van groot belang voor de leefbaarheid, juist voor ouderen en mensen die minder mobiel zijn.

De Onderzoeksraad voor Veiligheid komt met een rapport over de aanpak van de coronacrisis in verpleeghuizen, in de eerste maanden van de pandemie. ANBO kan zich vinden in de conclusie dat er veel te weinig aandacht voor de situatie in verpleeghuizen was. Een pijnlijke misser. Onze directeur Anneke Sipkens vertelde erover in het tv-programma Hlf8.

Maart

Het is de maand van de gemeenteraadsverkiezingen. ANBO organiseert samen met ActiZ (brancheorganisatie van zorginstellingen) een serie debatten door het hele land. Centrale vraag is: hoe seniorvriendelijk is uw gemeente? Lokale politici gaan met elkaar in debat over het ouderenbeleid in hun gemeente.

ANBO heeft een peiling gehouden over de gemeenteraadsverkiezingen. Daaruit blijkt dat vervroegd stemmen – dus vóór de eigenlijke verkiezingsdag – populair is onder ouderen. Daarnaast blijken senioren trouwe stemmers: 87% zegt naar het stembureau te gaan. Landelijk is dat zo’n 55%.

ANBO en de andere partners van de Seniorencoalitie zijn in Den Haag bij een rondetafelgesprek met leden van de Tweede Kamer over de achterblijvende koopkracht van ouderen. Daarin vragen we aandacht voor de groeiende koopkrachtkloof tussen werkenden (plus 18% in elf jaar tijd) en gepensioneerden (min 5% in elf jaar tijd).

Eenzelfde gesprek heeft ANBO (namens de Seniorencoalitie) met Kamerleden over de woningnood en wat er nodig is voor ouderen. ANBO-directeur Anneke Sipkens wees de politici onder meer op de noodzaak voor meer alternatieve woonvormen zoals Knarrenhofjes. In de praktijk blijkt het tot nu toe lastig om zulke initiatieven te realiseren.

April

Bij een aantal pensioenfondsen zijn verkiezingen voor een nieuw Verantwoordingsorgaan (VO), een soort ledenraad van een pensioenfonds die een belangrijke rol speelt. ANBO heeft eigen kandidaten voor het VO van ABP en bpfBouw. Iedereen die een pensioen heeft bij een van deze twee fondsen, kan zijn stem uitbrengen.

ANBO start een actie om leden te helpen bij het aanvragen van de energietoeslag. De regels zijn onduidelijk en verschillen per gemeente, waardoor lang niet iedereen die in aanmerking komt voor de toeslag, deze ook aanvraagt. 

ANBO-leden kunnen bellen of mailen met het Adviesteam en samen wordt gekeken of een aanvraag zinvol is.

Mei

Bij de verkiezingen voor een nieuw Verantwoordingsorgaan van ABP behoudt ANBO een zetel. Bij het pensioenfonds Bouw is helaas geen ANBO-kandidaat gekozen in het VO.

In Den Haag hebben ANBO en de andere ouderenorganisaties van de Seniorencoalitie een rondetafelgesprek met de Tweede Kamer over het nieuwe pensioenstelsel. Ons standpunt is dat het wetsvoorstel voor de nieuwe wet op een aantal belangrijke punten moet worden aangepast, zodat gepensioneerden er na jaren stilstand of achteruitgang eindelijk op vooruit zullen gaan.

Deze maand beginnen we als Seniorencoalitie ook met onze petitie ‘Pas de pensioenwet aan!’. Daarin eisen ANBO en de collega-organisaties dat er vanaf nu structureel wordt geïndexeerd, dat de grote pensioenpot eerlijk wordt verdeeld en dat gepensioneerden meer te zeggen krijgen over hun pensioen, zowel in aanloop naar het nieuwe stelsel als in het nieuwe stelsel zelf.

Het protest van ANBO en andere organisaties tegen de ontkoppeling van het minimumloon en de AOW heeft succes! Het kabinet besluit om ook de AOW met ingang van 2023 in stapjes te verhogen, net als het minimumloon. Helaas blijkt al snel dat de extra verhoging deels moet worden betaald door de AOW’ers zelf. Ronduit bizar, vindt de Seniorencoalitie.

Juni

In het kader van de actie ‘Pas de pensioenwet aan!’ zijn in juni op de landelijke publieke radiozenders geregeld spotjes te horen, waarin de Seniorencoalitie oproept tot het ondertekenen van onze petitie.

De Nationale Ombudsman presenteert een onderzoek waaruit blijkt dat het voor ouderen nog vaak te moeilijk is om financiële hulp bij de overheid aan te vragen, zoals huur- of zorgtoeslag. ANBO heeft meegewerkt aan dit onderzoek. Wij vinden dat zulke inkomensafhankelijke regelingen automatisch moeten worden uitgekeerd en dat mensen deze dus niet zelf aan hoeven te vragen.

Samen met de Autoriteit Consument & Markt heeft ANBO een peiling gehouden over hoe senioren zoeken op internet. Ze blijken lang niet altijd te weten dat bedrijven betalen om bovenaan de lijst met zoekresultaten te komen. Veel problemen beginnen juist vaak bij het aanklikken van een advertentie van een onbetrouwbare partij. De ACM begint een campagne om ouderen te waarschuwen dat de bovenste zoekresultaten niet altijd de beste zijn.

In een ander onderzoek in samenwerking met de Stichting Accessibility blijkt dat ouderen hun weg prima weten te vinden als het gaat om internetshoppen. Bijna 80% geeft aan weleens aankopen te doen bij webwinkels. Er komt nog een vervolgonderzoek die zich vooral richt op ouderen die níet online shoppen of dat ingewikkeld vinden.

PostNL stopt per 1 juli met de briefjes in de bus als de pakketbezorger niemand thuis treft. Dat is een probleem voor niet-digitale ouderen, want zij kunnen niet via de mail of de PostNL-app op de hoogte worden gebracht over waar hun pakketje nu is. ANBO trekt hierover aan de bel bij PostNL. We krijgen de toezegging dat klanten van wie geen mailadres of telefoonnummer bekend is, ook na 1 juli een briefje in de bus krijgen.

Juli

ANBO en de andere organisaties van de Seniorencoalitie slaan alarm over de plannen van het kabinet met de huurtoeslag. Ruim 80.000 huishoudens met een AOW-uitkering dreigen straks minder huurtoeslag te krijgen. Dat is voor ons onbespreekbaar: het gaat om een groep ouderen die qua inkomen al erg kwetsbaar is.

Aan het einde van deze maand begint ANBO met een campagne om mensen te helpen met de aanvraag van zorg- en huurtoeslag. ANBO heeft de maand augustus uitgeroepen tot Maand van de Toeslagen. Elk jaar kunnen mensen met een laag inkomen tot 1 september toeslag aanvragen voor het voorafgaande jaar. Lang niet iedereen weet dat.

Augustus

Het aanvragen van de energietoeslag is niet altijd even makkelijk, maar Den Haag maakt het oudere inwoners wel erg lastig. Vooral als ze niet digitaal vaardig en minder mobiel zijn. Na overleg tussen ANBO en de gemeente zijn er wat stappen gezet, maar het blijft een hele kluif om de aanvraag op papier te doen. De politieke partij Hart voor Den Haag heeft schriftelijke vragen gesteld aan het gemeentebestuur.

Ook doet ANBO deze maand diverse keren een oproep om de koopkracht van ouderen nog dit jaar te verbeteren. Uit cijfers van het Centraal Planbureau blijkt dat gepensioneerden flink inleveren. En door de gestegen WOZ-waarde van woningen ziet het ernaar uit dat ook de gemeentelijke lasten flink gaan stijgen. Er moet reparatie komen, vindt de Seniorencoalitie waarvan ANBO deel uitmaakt.

In augustus zijn op de regionale publieke radiozenders de spotjes te horen over de pensioenpetitie. Die werden in juni op de landelijke zenders uitgezonden. Het doel is nog zoveel mogelijk handtekeningen binnen te halen.   

September

Aan het begin van het politieke seizoen en de behandeling van de nieuwe pensioenwet in de Tweede Kamer overhandigen ANBO en de andere organisaties in de Seniorencoalitie de petitie ‘Pas de pensioenwet aan!’ in Den Haag aan. Meer dan 62.000 mensen hebben de petitie ondertekend. Op de dag van de petitie-aanbieding staat op de voorpagina van de Telegraaf een interview met de bestuurders van de Seniorencoalitie over onze standpunten.

Op Prinsjesdag presenteert het kabinet een groot pakket aan koopkrachtmaatregelen voor volgend jaar. De Seniorencoalitie is tevreden dat onder meer de AOW met een kleine 10% omhoog gaat en dat de energietoeslag ook volgend jaar blijft bestaan. Toch dringen we erop aan om ook dit jaar nog wat te doen, want de financiële nood is in sommige gevallen zo hoog dat er niet nog maanden kan worden gewacht.

ANBO staat in september op de 50Plus Beurs, samen met onze partners Onderlinge ’s-Gravenhage en Woonz. 

Oktober

In het kader van de Dag van de Ouderen zet ANBO drie ouderen in het zonnetje door ze een bloemetje te overhandigen. Iedereen kon mensen aandragen die hiervoor in aanmerking zouden moeten komen. Het gaat om ouderen die zich enorm inzetten voor bijvoorbeeld hun omgeving. De drie kregen de bos bloemen op 7 oktober uitgereikt.

Een extern bureau heeft onder ANBO-leden onderzoek gedaan naar woonwensen. In het ANBO Magazine zijn de resultaten gepubliceerd, ook op de website is hierover te lezen. Onze leden blijken een sterke voorkeur te hebben voor wonen in een hofje of een appartement. De eengezinswoning is juist helemaal niet in trek.

Samen met het Voedingscentrum is onderzoek gedaan naar het eetgedrag van ouderen, vooral in relatie tot de sterk gestegen prijzen van levensmiddelen. Vooral ouderen met een laag inkomen maken zich zorgen over de stijgende kosten. Een op de tien ouderen met een laag inkomen slaat wel eens een warme maaltijd over om kosten te besparen.

In een peiling heeft ANBO geïnventariseerd hoeveel zorgen ouderen zich maken over het stijgende aantal coronabesmettingen en of ze voorzichtiger zijn geworden in hun sociale contacten. Het is een onderwerp dat leeft: bijna 10.000 mensen hebben de enquête ingevuld.

November

Op de Nationale Roze Ouderendag op zondag 6 november zijn Joop Schermer uit Heiloo en Corine van Dun uit Utrecht uitgeroepen tot Mr. en Mrs. Senior Pride 2022. Ze kregen de onderscheiding op een feestelijke bijeenkomst in Amsterdam. De verkiezing is een initiatief van Stichting Roze 50+, waarin ANBO en COC Nederland samenwerken. De onderscheiding gaat naar mensen die veel betekenen of hebben betekend voor lhbti+-personen in het algemeen en lhbti+-senioren in het bijzonder.

In het nieuwe pensioenstelsel dreigt een koopkrachtig pensioen niet te worden gehaald. Voor de Seniorencoalitie is het onaanvaardbaar als deze centrale belofte van het pensioenakkoord wordt gebroken. Het draagvlak onder gepensioneerden wordt op die manier verkwanseld. In een brief roept de Seniorencoalitie de Tweede Kamer op om het wetsvoorstel voor een nieuw pensioenstelsel zo niet aan te nemen.

Het kabinet moet nu echt in actie komen om Surinaamse Nederlanders te compenseren die een onvolledige AOW ontvangen. Minister Carola Schouten wil onderzoeken of er een eenmalige tegemoetkoming moet komen, maar wat ANBO betreft is de tijd van onderzoek nu wel voorbij. Ons voorstel is om Surinaamse Nederlanders een eenmalige uitkering te geven ter compensatie.

In sommige gemeenten kunnen inwoners geen energietoeslag meer aanvragen, zoals in Zoetermeer, Bergeijk en Bladel. Onbegrijpelijk en onterecht, vindt ANBO. Het gaat om een lopende regeling, waarvan iedereen die dat nodig heeft gebruik moet kunnen maken.

De Seniorencoalitie, waarin ook ANBO is vertegenwoordigd, ziet het plan van het kabinet om 290.000 seniorenwoningen te bouwen als een stap in de goede richting. Wel hebben de ouderenorganisaties twijfels of het in de huidige omstandigheden wel te realiseren is. Minister Hugo de Jonge en minister Conny Helder hebben hun programma ‘Wonen en Zorg voor ouderen’ gepresenteerd. Van de in totaal 900.000 woningen die er tot 2030 moeten worden gebouwd, zijn er 290.000 bedoeld voor senioren. ANBO, KBO-PCOB, Koepel Gepensioneerden en NOOM zijn blij dat het kabinet nu inziet hoe urgent het is om meer woningen te realiseren die geschikt zijn voor ouderen.

Er zijn enorme verschillen in de hoogte van de indexatie bij de vijf grootste pensioenfondsen van Nederland. Gisteren maakte het ABP bekend de pensioenen en pensioenaanspraken met 12% te verhogen. Metaalfonds PME volgde met 6,2%. Eerder kondigde het pensioenfonds Zorg en Welzijn aan de pensioenen met 6% te verhogen, Bouw met 14,5% en het fonds voor de kleinmetaal PMT met 4,2%.

De Seniorencoalitie vindt dat een aantal zaken rondom de AOW beter moet worden geregeld. In een brief roept de coalitie de Tweede Kamer op om dit te bespreken. Op 29 november en 1 december heeft de Tweede Kamer vergaderd over de begroting van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) voor komend jaar. De Seniorencoalitie is kritisch op de plannen, maar vooral op de plannen die niet in de begroting staan. ANBO, KBO-PCOB, Koepel Gepensioneerden en NOOM hebben dit in een brief aan de Tweede Kamer laten weten.

December

De ANBO Pensioengroep is op 14 december weer bij elkaar geweest. Tijdens een goede bijeenkomst is iedereen bijgepraat over de laatste pensioenontwikkelingen. De ANBO Pensioengroep fungeert als een soort klankbordgroep voor de pensioenexperts van ANBO. Tijdens de bijeenkomst horen ze welke ideeën en opvattingen er leven. Zo kan ANBO nog beter voor uw belangen opkomen. In de groep zitten gepensioneerden die namens ANBO actief zijn in verschillende pensioenfondsen, bijvoorbeeld in het bestuur of in het Verantwoordingsorgaan. Daarnaast zitten er ‘gewone’ ANBO-leden bij die geïnteresseerd zijn in pensioen en uiteraard de pensioendeskundigen van ANBO zelf.