Voorlopig geen actieplan ouderenhuisvesting

Minister Blok gaat de ontwikkelingen op het gebied van ouderenhuisvesting op de voet volgen, maar hij zal pas na maart 2014 bekijken of aanvullende actie noodzakelijk is. Dat zei hij in antwoord op een motie uit de Tweede Kamer die oproept tot een actieplan ouderenhuisvesting. ANBO pleitte, net als de PvdA en 50Plus, om het actieplan ouderenhuisvesting wél nieuwe impuls te geven, en opnieuw op te starten. Er zit te weinig daling in het tekort aan levensloopbestendige woningen.  Minister Stef Blok (Wonen) zei eerder dat er geen noodzaak meer was voor een landelijk actieplan ouderenhuisvesting, omdat de tekorten nu voldoende zijn geïnventariseerd en de bal lokaal ligt voor de bouw van extra woningen. Het tekort aan geschikte woningen is nu geraamd op 84.000 en er wordt een noodzakelijke uitbreiding verwacht van 44.000 woningen per jaar tot 2021. Door de wijzigingen op het gebied van het scheiden van wonen en zorg zal de vraag naar dergelijke geschikte woningen voor senioren en mensen met een beperking toenemen, zo blijkt uit de recent verschenen Monitor Investeren voor de Toekomst 2012. Bovendien helpt een impuls in de bouw van seniorenwoningen om de woningmarkt uit het slop te trekken.

Inventarisatie verhuisbehoefte en vraag vs. aanbod

Minister Blok zegt verder dat er volgens een onderzoek van het Planbureau voor de Leefomgeving geen grote verhuisbehoefte is. Daarover moet meer informatie komen. ANBO concludeerde eerder uit eigen onderzoek dat senioren bereid zijn om hun 'ongeschikte' eensgezinswoning te verlaten voor een woning die passend is bij de levensfase. ANBO-directeur Liane den Haan noemde dat goed nieuws, omdat daarmee de verrassende bereidheid werd uitgesproken om de gezinswoning te verlaten voor een woning die is afgestemd op de behoeften van senioren.

87 procent wil thuis blijven wonen

De Raad voor leefomgeving en infrastructuur gaat de minister adviseren over de transformatie van de aanpak van wonen met zorg. ANBO onderzocht de behoeften van senioren bij de steeds verder toenemende scheiding van wonen en zorg, nu mensen met een lichte zorgvraag – uitgedrukt in zogeheten zorgzwaartepakketten – geen toegang meer krijgen tot een zorginstelling. Van alle zelfstandig wonende senioren wil 87 procent ook zelfstandig blijven wonen als ze zorg en ondersteuning nodig hebben. Het huidige huis is in slechts de helft van de gevallen geschikt om bijvoorbeeld de partner te verzorgen. Iets wat mensen ook in eerdere onderzoeken aangeven te willen doen. Negentig procent van de respondenten zou verhuizen om de zorgbehoevende partner in staat te stellen thuis te kunnen blijven wonen. Onderzoeksbureau ABF krijgt het verzoek om in het tweejaarlijkse woononderzoek vraag en aanbod naar en van ouderenhuisvesting heel goed te bekijken. Tot slot kondigde de minister een experimenteerprogramma aan op het gebied van ouderenhuisvesting. In maart komt de minister terug met de gegevens.

Woningen al langer ongeschikt

ANBO concludeerde eind vorig jaar, in veldonderzoek uitgevoerd met patiëntenfederatie NPCF, dat de meeste woningen waar zorg- of hulpbehoevende ouderen wonen ongeschikt zijn. Slechts een derde van de zelfstandig wonende ouderen in de verkenning woont in een gelijkvloerse (senioren)woning of een woning die aangepast is voor rolstoelgebruik. De meerderheid woont in een eengezinswoning of portiekflat zonder lift. Volgens de onderzoekers is het essentieel dat er meer gelijkvloerse rollator- of rolstoeltoegankelijke woningen komen. Om dat te realiseren moeten seniorenorganisaties, zorgaanbieders, gemeenten en woningbouwcorporaties op lokaal niveau gaan samenwerken. ANBO hoopt dat de minister het komend half jaar concrete acties uitstippelt.

Lees de brief aan de Tweede Kamer (dd september 2013)