30 april 2018

Minister is te positief over mogelijkheden oudere huizenbezitters

Minister Hoekstra van Financiën heeft een té rooskleurig beeld van de huizenbezitter en zijn mogelijkheden op de woningmarkt. Hij gaat te veel uit van maakbaarheid, en heeft te weinig oog voor mensen die gewoon klem zitten in huis en hypotheek. Dat zegt ANBO in reactie op de antwoorden op Kamervragen, die PvdA-Kamerlid Henk Nijboer stelde naar aanleiding van onderzoek van ANBO.

De minister heeft op zich oog voor de moeilijkheden van oudere huizenbezitters met een aflossingsvrije hypotheek, maar hij suggereert ook er voor de meeste mensen een oplossing is. ANBO heeft een ander beeld, en maakt zich al langer zorgen over mensen met een laag inkomen, die het eind van de looptijd van hun aflossingsvrije hypotheek zien naderen.

Het Ministerie van Binnenlandse Zaken onderzoekt met het platform maatwerk hypotheken naar de mogelijkheden om voor een aantal groepen in de samenleving meer maatwerk in het aanbod van hypotheken aan te bieden. Eén van de groepen is de groep oudere huizenbezitters en ANBO heeft hun belangen vorige week bij het platform verdedigd. 

Rooskleurig

Op basis van onderzoek van De Nederlandse Bank heeft ANBO onderzoek gedaan onder ruim 4000 leden en niet-leden. Bijna 90 procent van de ondervraagden heeft een (gedeeltelijke) aflossingsvrije hypotheek. In 64 procent van de gevallen zelfs 100 procent. Van de 1400 ondervraagden die hebben nagedacht over het aflopen van hun hypotheek, zegt ruim 40 procent dat ze de restschuld willen financieren. Toch heeft bijna 80 procent nog geen contact opgenomen met een adviseur. Daaruit blijkt dat huisbezitters een te rooskleurig beeld hebben van hun financiële toekomst, iets wat ING eerder al constateerde. Daarom is ANBO nu kritisch op de antwoorden van de minister, die stelt dat huizenbezitters 'tijdig maatregelen moeten nemen' en dat banken hun klanten 'stimuleren het aflossingsvrije deel te beperken'. Ook stelt hij dat 'dat het mogelijk is de overwaarde vrij te maken door de woning te verkopen en te verhuizen naar een andere woning'. "De minister is veel te optimistisch over de mogelijkheden van mensen. En bovendien gaat hij er vanuit dat mensen hun situatie goed genoeg inschatten om maatregelen nemen. Leg niet de bal bij de klant, maar geef de bank ruimte om van regels af te wijken", zo zegt ANBO-bestuurder Liane den Haan. 

Regelgeving flexibeler

De regelgeving rond leningen en hypotheken brengt veel oudere mensen met een aflossingsvrije hypotheek in moeilijkheden. Daarom moeten banken en financiers flexibeler kunnen zijn in de voorwaarden voor een (nieuwe) lening of hypotheek. “De Nederlandsche Bank vreest dat 200.000 mensen in de problemen komen de komende jaren. Slechts het inkomen telt voor een nieuwe hypotheek, en niet de overwaarde of het vermogen. Dat pakt vooral nadelig uit voor ouderen. Wij zeggen: de bank moet de gehele situatie kunnen bekijken en vervolgens het risico inschatten. Nu zitten veel mensen in onzekerheid omdat ze hun hypotheek moeten aflossen, terwijl er geen mogelijkheid is tot (her)financiering. Verhuizen is dan de enige optie, en ook dat is niet eenvoudig", zo zei Den Haan eerder.

Lees de antwoorden op Kamervragen 

Bekijk de uitzending die EenVandaag maakte op basis van het ANBO-onderzoek:

Eerder maakte EenVandaag al een uitzending naar aanleiding van een waarschuwing van ING.