16 september 2013

Gepensioneerden tot 10 procent achteruit

Het kabinet trekt een rookgordijn op en creëert ten onrechte een beeld van een grote groep gepensioneerden met een Zwitserlevengevoel. Terwijl uit de CPB-cijfers, de macro-economische verwachtingen (MEV), blijkt dat de groep tweeverdieners met AOW en klein aanvullend pensioen veel meer achteruit gaat dan de gemiddelde daling. Er kunnen hier dalingen zijn van 7 tot wel 10 procent. Deze groep wordt zwaar getroffen door de stapeling van maatregelen. Dit omdat zij, meer dan andere bevolkingsgroepen, onder álle maatregelen lijdt, zo zegt ANBO-directeur Liane den Haan. Andere groepen hebben het ook zwaar, maar dit is de enige groep die doorgaans een grote zorgvraag heeft, wordt getroffen door een opeenstapeling van koopkrachtmaatregelen én te maken heeft een inkomensdaling als gevolg van pensioenkortingen.

Al jaren daling

Gepensioneerden hebben al jaren te maken met een daling van hun inkomen, als gevolg van het uitblijven van pensioenindexatie en als gevolg van de kortingen. Daarnaast wordt de zorg duurder door het afschaffen van de wtcg, compensatie eigen risico (cer), het verhogen van het eigen risico en het afschaffen van de tegemoetkoming specifieke ziektekosten. Tenslotte worden gepensioneerden door fiscale maatregelen extra benadeeld. Zoals de gevolgen van de Wet Uniformering Loonbegrip (WUL), de hogere arbeidskorting in de heffingskorting (die de kloof tussen werkend en niet-werkend verder vergroot) en het niet-indexeren belastingschijven, waardoor een steeds groter deel van het inkomen hoger wordt belast. 

Mediaan vertroebelt

Het CPB zegt dat gepensioneerden in 2013 2,5 procent inleverden (mediane inkomens) en in 2014 1,5 procent. Omdat de mediaan gebruikt wordt, vertroebelt het beeld enigszins: gepensioneerden met hogere inkomens gaan minder achteruit, maar het grootste deel van de gepensioneerden zit in lagere inkomensgroepen. En die groep levert veel meer in. De groep met alleen AOW ontspringt de dans van inkomensdaling.

Kloof tussen jong en oud ontstaat

ANBO vindt het moeilijk dat deze discussie wordt gevoerd op basis van onderbuikgevoelens. “Gepensioneerden worden weggezet als profiteurs en iedereen die voor hen opkomt lijkt daardoor onsolidair. Los van de feitelijke koopkrachtkloof tussen werkenden en gepensioneerden ontstaat ook een kloof tussen oud en jong op deze manier. Dat zie je het sterkst terug in het gebrek aan aandacht voor werklozen tussen 55 en 65 die of WW of bijstand of niets hebben of ZZP zijn. Deze laatste groep verschijnt niet in de statistieken. Hun inkomensdaling was veelal al meer dan 30 procent toen ze werkloos werden en daar komt nu nog een stuk bij. Het is een onzichtbaar drama.”

ANBO hekelt daarom het gebrek aan samenhangend beleid; het ene ministerie heeft onvoldoende beeld van de gevolgen van het beleid van het andere ministerie, waardoor deze stapeling alleen maar groter lijkt te worden.

Interview BNR Nieuwsradio