15 januari 2020

ANBO: vrijblijvendheid eraf; verplicht gemeenten om nieuwe woonvormen te bouwen!

De commissie Toekomst Zorg Thuiswonende Ouderen heeft precies opgeschreven wat ANBO al jaren voorstelt: als we willen dat de zorg voor thuiswonende ouderen in de toekomst goed blijft, is het nodig om nú te investeren in geschikte woningen, in technologie en in betere samenwerking. Maar wat ANBO betreft is de tijd van praten en vrijblijvendheid voorbij. Er zijn nu al tienduizenden woningen voor ouderen tekort, dus we moeten aan de slag. En wel direct!

Commissievoorzitter Wouter Bos bood het rapport vanmiddag aan minister Hugo de Jonge van VWS aan. In het rapport staan drie adviezen centraal. Het eerste is: ga (ver)bouwen! Nieuwe woonvormen kunnen het gat vullen dat is ontstaan tussen thuis en het verpleeghuis, nu verzorghuizen zijn verdwenen.

Liane den Haan, directeur-bestuurder van ANBO: “Wij geven al jaren aan dat goed ouder worden niet begint bij zorg, maar bij goed wonen. Het begint bij voldoende, geschikte woonvormen voor senioren. Waar mensen zelfstandig kunnen wonen, in wijken die uitnodigen tot sociale contacten en met voorzieningen (zoals een supermarkt en openbaar vervoer) dichtbij. Maar die woningen zijn er niet. En daarom zitten veel ouderen nu ‘gevangen’ in een ongeschikte woning. Met alle gevolgen van dien (eenzaamheid, verwaarlozing en dus een grote zorgvraag). Zij willen wel verhuizen, maar kunnen nergens naartoe.

Tekort aan geschikte woningen voor ouderen

De commissie schrijft in haar rapport dat er voor ouderen veel te weinig wordt gebouwd en dat ook te weinig bestaande woningen worden verbouwd. Liane den Haan: “We hebben eind 2019 een onderzoek gedaan om voor alle gemeenten in kaart te brengen wat hun woonopgave is. Het is dus al lang bekend dat er een groot tekort aan geschikte woningen voor ouderen is. Goed dat de commissie dat nu opnieuw constateert, maar dat is natuurlijk niet nieuw. Wat ons betreft moet de vrijblijvendheid er nu af. Gemeenten moeten nu per direct aan de slag. Het is niet ‘vijf voor twaalf’, maar ‘vijf over twaalf’. Er is nu al een tekort van 80.000 geschikte woningen voor ouderen. Gemeenten en woningcorporaties, het is tijd voor actie. En wel direct.”

Steun ook particuliere initiatieven

Den Haan: “Daarnaast moeten gemeenten mensen steunen die zelf met oplossingen komen. Bijvoorbeeld om een mantelzorgwoning in de tuin te plaatsen, de verbouwing van een loods op een eigen stuk grond, het splitsen van huizen in twee eenheden etc. Daar moeten gemeenten ruimte en mogelijkheden voor creëren. Als er groepen mensen zijn die een initiatief hebben (zoals bijvoorbeeld De Knarrenhof in Zwolle), dat moet dan kunnen. Gemeenten doen op dit moment veel te weinig om burgers te ondersteunen en dat moet echt veranderen.”

Nieuwe technologie

Het tweede advies van de commissie is: ga digitaal! Liane den Haan: “Daar zijn het helemaal mee eens! Als we nieuwe technologie en robotica inzetten in de zorg en bij ouderen thuis, ontlasten we de wijkverpleging. En krijgen mensen een deel van hun autonomie terug. ANBO heeft onderzocht dat spraaktechnologie (voice respons) onder andere echt kan bijdragen om het dagelijks leven van ouderen makkelijker en aangenamer te maken.”

Betere samenwerking

Het derde is van de commissie is: werk samen! Liane den Haan: “Dat is een open deur. Natuurlijk gaat alles beter als zorgorganisaties en mantelzorgers samenwerken. Wat ons betreft zou daar geen advies van een commissie voor nodig zijn. Samenwerking is essentieel voor goede zorg en ondersteuning.”