Inkomen - Standpunt ANBO

Waarom is dit zo’n belangrijk onderwerp?

Een goed inkomen vormt de basis voor lang en gelukkig leven. Het is nodig om optimaal mee te kunnen doen in de samenleving. Voor ouderen bestaat het inkomen uit de AOW en (voor de meesten) een aanvullend pensioen, dat tijdens het werkende leven is opgebouwd. Uw inkomen bepaalt voor een groot deel uw koopkracht.

Waar lopen we nu tegenaan?

Het inkomen van gepensioneerden staat sinds de financiële crisis in 2008 onder druk. Dat komt enerzijds doordat de aanvullende pensioenen niet worden geïndexeerd en anderzijds doordat vaste lasten (zoals zorg, wonen en energie) omhoog zijn gegaan. Werkenden zijn er de afgelopen elf jaar bijna 18% in koopkracht op vooruit gegaan, gepensioneerden hebben bijna 5% moeten inleveren.

In het regeerakkoord van VVD, D66, CDA en ChristenUnie wordt de koppeling tussen het minimumloon en de AOW losgelaten. Dat betekent dat een verhoging van het minimumloon niet langer automatisch tot een hogere AOW-uitkering leidt. Met name voor ouderen met een klein pensioen betekent dit een verdere aantasting van de koopkracht. 

In de koopkrachtberekeningen worden woonlasten tot nu toe niet meegenomen, terwijl die een belangrijk deel vormen van het besteedbaar inkomen. Bovendien zijn de koopkrachtplaatjes gebaseerd op gemiddelden, waardoor ze weinig zeggen over de situatie van individuen.

Om de koopkracht van bepaalde groepen te verbeteren, kan de overheid aan allerlei knoppen draaien binnen het belastingstelsel. Denk bijvoorbeeld aan heffingskortingen en toeslagen. Maar door alle aanpassingen is het hele stelsel enorm ingewikkeld geworden. De meeste mensen snappen het allang niet meer. Bovendien pakt het huidige systeem slecht uit voor ouderen met een smallere portemonnee. Zij profiteren bijvoorbeeld niet van compensaties die via de inkomstenbelasting worden geregeld.

Wat moet er volgens ANBO gebeuren?

ANBO vindt dat de koopkracht van ouderen structureel moet worden verbeterd. Dat kan op verschillende manieren.

Een belangrijk punt is het indexeren van de aanvullende pensioenen. Daarover kunt u meer lezen bij ons speerpunt pensioen. De AOW moet een solide basisinkomen blijven, dat meestijgt met de prijsontwikkeling. Vooral voor gepensioneerden met alleen AOW of een aanvullend pensioen tot €500 per maand is verbetering nodig. Hun korting op de verschuldigde inkomstenbelasting is hoger dan de belasting zelf. Dus een deel van die korting verdampt voor deze groep. ANBO vindt dat dat verschil uitbetaald moet worden, wat een flinke koopkrachtverbetering voor deze groep zou betekenen.

Daarnaast moet de btw-verhoging uit 2019 worden teruggedraaid. Juist mensen met een laag inkomen zijn nu meer geld kwijt aan de dagelijkse uitgaven, zonder enige compensatie.

Het belastingstelsel gaat op de schop en wat ANBO betreft moet het veel eenvoudiger en eerlijker worden. Ook het hele systeem van toeslagen (huur- en zorgtoeslag bijvoorbeeld) moet anders. 

De inkomensgrens voor huurtoeslag moet structureel omhoog. Want nu krijgen bijvoorbeeld mensen met een modaal inkomen deze toeslag niet, terwijl ze wel de hogere kosten moeten betalen. 

Daarnaast vindt ANBO dat de zorgtoeslag moet worden afgeschaft. In plaats daarvan moet de nominale premie voor de zorgverzekering structureel omlaag.